Pagina 4 (PL)  B2-2023 PNKV BiuletynOnline.

In Polen

Gen. "Murzynek"

Generał Władysław Jabłonowski nazywany „Murzynkiem” był jedynym polskim czarnoskórym generałem. Wsławił się w obronie Pragi, w walkach na półwyspie Apenińskim i na San Domingo. Władysław Jabłonowski był synem generała Wojsk Koronnych Konstantego Jabłonowskiego oraz Marii Franciszki Dealire, przynajmniej na papierze. Maria Franciszka nie ukrywała, że chłopak jest owocem jej krótkotrwałego romansu z lokajem. Maż Konstanty wybaczył jej ten moment słabości, tym bardziej że sam bywał niewierny. Usynowił Władysława i traktował go jak własne dziecko. Zadbał o jego wykształcenie i rozwój fizyczny i godnie z rodzinną tradycją wysłał syna do szkoły kadetów– francuska École de Brienne w Brienne-le-Château. Jabłonowski otrzymał awans na podporucznika w 1786 roku, w wieku 17 lat.

Józef Holender

Czarnoskórzy niewolnicy byli również obecni w dawnej Rzeczypospolitej. Przede wszystkim można było ich znaleźć na służbie na dworach magnackich i królewskich, gdzie stanowili egzotyczną ciekawostkę. Chociaż pozbawieni wolności, byli jednak dobrze traktowani i często pełnili rolę szlacheckich lokajów. Afrykański służący miał w odpowiednim momencie podać panu fajkę i na tym jego rola się kończyła..Bodaj najsłynniejszym czarnoskórym sługą był niejaki Józef Holender, lokaj króla Jana III Sobieskiego. Według przekazów Józef spędził młodość w niewoli portugalskiej, aby potem znaleźć się w Niderlandach. Tam został ochrzczony w obrządku kalwińskim i sprzedany do Warszawy. Z królem miała go łączyć wielka sympatia. Towarzyszył Sobieskiemu w odsieczy wiedeńskiej, podczas której zginął.

Dąb Bartek

Dąb Bartek, król polskich drzew, jest jednym z najstarszych dębów w naszym kraju. Nie tylko jego wiek, ale także wymiary są niezwykle imponujące. Jego wiek szacuje się na około 645-685 lat. Dokładne ustalenia, ze względu na spróchniały pień drzewa, nie są możliwe. Drzewo ma około 30 metrów wysokości. Obwód pnia wynosi 9,85 m. Rozpiętość korony 20 m x 40 m. Podczas silnych burz i wiatrów dąb tracił swoje konary. Później założono na drzewie piorunochron. Bartek zaczął się przewracać. W 2011 r. Nadleśnictwo Zagnańsk zrealizowało projekt zabezpieczenia drzewa przed pochylaniem się i upadkiem poprzez zamontowanie dodatkowych podpór oraz usztywnienie całego drzewa stabilizującymi odciągami linowymi. Gałęzie natomiast już od kilkudziesięciu lat podtrzymywane są przez podpory teleskopowe.

- - -